Waarom ligt Olsenebrug op grondgebied Oeselgem?

De eerste brug kwam er in 1876…

Historisch gezien vielen de gemeentelijke grenzen dikwijls samen met “natuurlijke” grenzen zoals rivieren en beken. In Olsene was dat niet anders: de Leie was de natuurlijke grens tussen het grondgebied van Olsene en dat van Oeselgem. De Zaubeek bepaalde dan weer de grens tussen Olsene en Zulte.
Tot in 1876 was er in Olsene geen brug over de Leie. Wel was er ter hoogte van het café Het Brughuis (toen nog Veerhuis) een veerpont.
veerpont over de Leie in Olsene
Op dit schilderij van Jozef Huys (kozijn van Modest) kan je dit veerpont zien. Het tafereel stelt de “Kerkhoek” voor met op de achtergrond de oude kerk van Olsene. De kerk is verdwenen, maar het oude kerkhof bestaat nog steeds. Links het café Brughuis en vooraan een boer die met kar en paard juist de Leie overgestoken heeft.

In 1876 wordt de veerpont vervangen door de eerste brug over de Leie.
Eerste brug over de Leie in Olsene
Helaas overleefde deze brug de eerste wereldoorlog niet!

Tweede brug over de Leie

Na de oorlog werd de vernielde brug vervangen door een houten brug. Hieronder zie je die brug, geschilderd door Veldeman, architect en vriend van de toenmalige Olsense notaris Edgard Verougstraete.
Houten brug over de Leie in Olsene

Eerste rechttrekking van de Leie in 1939 en de derde brug

Op de onderstaande Ferrariskaart uit 1777 kan je zien dat de bedding van de Leie een grillig verloop kende. De rivier vertoonde in onze contreien de ene meander na de andere. Dit was uiteraard niet bevorderlijk voor de scheepvaart. Daarom besloot de overheid op het einde van de jaren dertig tot een eerste (beperkte) rechttrekking, die werd uitgevoerd in 1939.
Ferriskaart met de meanders van de Leie in Olsene
Op een stafkaart van 1966 is het gevolg van deze operatie duidelijk te zien. De “Oude Leie” aan Het Brughuis werd gedempt en de brug (die nu geen zin meer had) gesupprimeerd. In Oeselgem kwam een gloednieuwe brug (de derde) over de “nieuwe Leie”, ter hoogte van de boerderij Mortier. Door deze ingreep was de Leie met haar nieuwe bedding plots niet meer de natuurlijke grens tussen Olsene en Oeselgem.
stafkaart met rechtgetrokken Leie in Olsene

In de volksmond bleef men spreken over Olsenebrug, dit om geen verwarring te creëren met de Oeselgembrug gelegen aan de kerk van Oeselgem. Deze brug over de Leie  is ook gekend als de Vierfrontenbrug. Na een tweede rechttrekking van de Leie begin de jaren 70 is de Leie onder deze brug verdwenen, maar heeft men de Vierfrontenbrug laten bestaan.brug over de verdwenen Leie in OeselgemIn mei 1940 breekt de tweede wereldoorlog uit en de geallieerden blazen de pas gelegde brug over de nieuwe Leie op, om de opmars van het Duitse leger te stuiten.
vernielde brug in Olsene na de 2e wereldoorlog

Een anekdote uit de tweede wereldoorlog…

De Duitsers die via de Oudenaardse Steenweg proberen om het centrum van Olsene te bereiken worden hevig bestookt door de geallieerden. Deze hebben hun geschut opgesteld ter hoogte van de hoeve Mortier, juist aan de nieuwe brug. Hun geschut reikt evenwel niet ver genoeg. Hierdoor lijdt de Olsense dorpskom hevige schade… De Duitsers trachten dan maar de Leie te bereiken via alternatieve wegen. Uiteindelijk komen ze aan de (oude) Leie ter hoogte van de vroegere Tannerie, nu meubelzaak Geko, hier komt de (oude) Leie heel dicht bij de baan Gent-Kortrijk. Met behulp van een pontonbrug steken ze de rivier over, maar tot hun verbijstering staan ze enkele honderden meters verder opnieuw voor de (nieuwe) Leie. Op hun stafkaarten was de rechtgetrokken Leie nog niet aangeduid! Ze bevonden zich in open weiland dat afgebakend was deels door de oude en deels door de nieuwe Leie, een soort kunstmatig eiland (de Neerhoek). Langs alle kanten werden ze hevig aangevallen door de geallieerden. Dit leidde tot zware verliezen en grote frustratie langs Duitse kant. Achteraf wreekten zij zich op de bevolking door het gezin van landbouwer Martens (Oeselgem) en dat van Liboor Van Quickelberghe (Olsene) te executeren.

De vierde, vijfde en zesde Olsenebrug…

Na de oorlog kwam er een soort houten brug (nr4) over de Leie met een gevaarlijke bocht in. Eind jaren zestig moest deze wijken voor een nieuwe betonnen brug (nr5). In 2005 werd de betonnen brug vervangen door de huidige brug (nr6) die breder en hoger was. In dit artikel lees je er meer over: 

de huidige Olsenebrug over de Leie

Over deze brug was begin 2017 veel commotie, nadat haar foto gebruikt werd op een draagtas uitgegeven door het Zultse gemeentebestuur, dit om het toerisme in Zulte te promoten. Lees het volledige artikel: 

door Willy Nachtergaele en Patricia Den Tandt